De competentietest, een belangrijk hulpmiddel om de kwaliteit van het onderwijs te waarborgen
De competentietest voor het onderwijs is een waardevol instrument binnen het primair en voortgezet onderwijs (po en vo). Het helpt om inzicht te krijgen in de competenties van leraren en docenten. Deze inzichten zijn van belang bij de werving en selectie van (startende) leraren, zij-instromers én bij de professionele ontwikkeling van zittend personeel.
Bekwaamheid op verschillende terreinen
Voor leraren gelden sinds augustus 2017 nieuwe bekwaamheidseisen, gebaseerd op de wet BIO (Beroepen in het Onderwijs). Deze eisen zijn concreter, beter toetsbaar en sluiten aan bij de beroepsstandaarden. Van leraren wordt verwacht dat zij competent zijn op drie hoofdterreinen: vakinhoud, vakdidactiek en pedagogisch handelen. Daarbinnen vallen meerdere gedragsindicatoren, waaronder interpersoonlijke vaardigheden, organisatievermogen, samenwerken, reflectie en professionele ontwikkeling.
Voor nieuwe en ervaren leraren is het essentieel om zicht te hebben op hun competentieontwikkeling. Daarom neemt het gebruik van competentietesten in het onderwijs toe – bij loopbaanontwikkeling, functioneringsgesprekken en als input voor opleidings- en ontwikkeltrajecten.
Competentietest als effectief hulpmiddel
Een competentietest is een gestructureerde methode om zicht te krijgen op professionele vaardigheden. Deelnemers beantwoorden vragen die inzicht geven in hun sterke en verbeterpunten. Dit helpt om gericht te werken aan groei, bijvoorbeeld via coaching of scholing. In tegenstelling tot een talententest, meet een competentietest vooral het huidige functioneren en ontwikkelpotentieel binnen een bepaalde functiecontext.
De SBL-competenties
De SBL-competenties zijn opgesteld door de Stichting Beroepskwaliteit Leraren (SBL) en maken deel uit van de wet BIO. Ze vormen de basis voor veel beoordelings- en ontwikkeltools in het onderwijs. Hrmforce gebruikt deze competenties in assessments en trainingen voor het onderwijs. Zo kunnen scholen gericht selecteren en investeren in ontwikkeling van het personeel.
De 7 SBL-competenties zijn:
- Interpersoonlijk competent
- Pedagogisch competent
- Vakinhoudelijk en didactisch competent
- Organisatorisch competent
- Competent in samenwerken met collega’s
- Competent in samenwerken met de omgeving
- Competent in reflectie en ontwikkeling
Meer weten over deze competenties? Lees dan dit uitgebreide artikel.
Verschil tussen competentie en talent
Een competentie is ontwikkelbaar – je kunt vaardigheden en gedrag versterken door oefening, feedback en opleiding. Een talent daarentegen wordt vaak gezien als aangeboren potentieel. Een competentietest richt zich daarom op de huidige geschiktheid van iemand voor een specifieke functie of context. Het biedt praktische handvatten voor ontwikkeling. Een talententest is meer gericht op het ontdekken van natuurlijke aanleg en voorkeuren.
Een kwaliteitsimpuls voor het onderwijs
Door competentietesten te gebruiken, versterken scholen gericht de kwaliteit van hun onderwijs. Ze werven en selecteren op relevante criteria, en ondersteunen leraren bij hun professionele groei. Dit verhoogt de motivatie van het personeel en draagt bij aan beter onderwijs voor leerlingen.
Competentietesten inzetten binnen jouw school?
Wil je als school of bestuur aan de slag met competentietesten? Of ben je op zoek naar een nieuw instrument voor professionele ontwikkeling? Neem dan vrijblijvend contact op met onze adviseurs. Zij vertellen je graag meer over de mogelijkheden van hrmforce voor het onderwijs.
